พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ วัดขนอน

           พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ วัดขนอน ตั้งอยู่ที่ตำบลสร้อยฟ้า อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ วัดขนอน เป็นโครงการพระราชดำริ ที่มีอายุกว่า 100 ปี จัดสร้างขึ้นเพื่อไว้สำหรับการศึกษา และทางวัดยังได้ฝึกหัดเยาวชนให้เรียนรู้ในด้านการแสดงหนังใหญ่ การเล่นดนตรีไทย และการแกะสลักหนังใหญ่ เพื่อสืบทอดงานศิลปวัฒนธรรมอันทรงคุณค่า หนังใหญ่วัดขนอน ได้มีการสร้างในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ผู้ที่ริเริ่มในการแกะสลักตัวหนัง คือ ท่านพระครูศรัทธาสมุทร (หลวงปู่กล่อม) ท่านมีความคิดที่จะสร้างหนังใหญ่ให้มีขนาดใหญ่กว่าเดิม จึงได้ชักชวนครูอั๋ง ช่างจาด ช่างจ๊ะ และช่างพ่วง มาร่วมกันสร้าง ชุดแรกที่สร้าง คือ ชุดหนุมานถวายแหวน ต่อมาได้สร้างเพิ่มอีกจำนวน 9 ชุด ปัจจุบันมีตัวหนัง 313 ตัว นับเป็นสมบัติของทางวัดที่ได้ร่วมรักษาสืบทอดกันมา เป็นเพียงวัดเดียวที่มีมหรสพเป็นของวัด มีตัวหนัง และคณะหนังใหญ่ที่สมบูรณ์อยู่ในความอุปถัมภ์ของวัด ซึ่งทางวัดได้ร่วมกับภาครัฐ และเอกชนในการนำหนังใหญ่ไปแสดงเผยแพร่ยังที่ต่างๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศมาแล้วหลายครั้ง

           ในปี พ.ศ. 2532 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์อุปถัมภ์มรดกไทย ทรงเห็นคุณค่าในการแสดง และศิลปะในตัวหนัง ทรงมีพระราชดำริให้ทางวัดช่วยอนุรักษ์หนังใหญ่ โดยจัดทำหนังใหญ่ชุดใหม่ขึ้นไว้แสดงแทนชุดเก่า มีมหาวิทยาลัยศิลปากรเป็นผู้รับผิดชอบงานด้านช่างจัดทำหนังใหญ่ทั้งหมด และได้นำหนังใหญ่ชุดใหม่ที่สร้างขึ้น ทูลเกล้าถวายเมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2538 ณ โรงละครแห่งชาติ พระองค์ได้พระราชทานให้วัดขนอนนำมาใช้ในการแสดง ส่วนหนังใหญ่ชุดเก่าให้เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์โดยห้ามนำไปแสดง

ถ่ายภาพ / ตัดต่อ / เขียนบท : คมปิยะ อิษฎานนท์

เสียงบรรยาย : กาญจนา สิมมา